Rodzice
Jak poradzić sobie, gdy rodzice się rozwodzą?

Sprawdźcie rozmowę na temat rozstań dorosłych z Moniką Perkowską, psychologiem i terapeutą dzieci i młodzieży z poradni „CO tam?”.

- Rozwód to przykra i bardzo trudna sytuacja dla całej rodziny. Jakie reakcje mogą się pojawić u dzieci, gdy mama i tata się rozstają?
- Dziecko, które dowiaduje się o rozstaniu rodziców, odczuwa cierpienie emocjonalne. Przede wszystkim jest zaskoczone, że rodzice się rozwodzą, czuje niepokój - boją się co będzie dalej, jak rodzina będzie funkcjonować, pojawia się smutek, żal, rozgoryczenie, obawa o swoją przyszłość. Smutek i złość przeplatają się i właściwie nie pozwalają na odczuwanie innych emocji. Dzieci często też martwią się, że mogły zrobić coś złego, co mogłoby przyczynić się do rozwodu - oczywiście nie jest to możliwe, gdyż rozstanie jest decyzją tylko i wyłącznie rodziców i dotyczy ich związku, a nie relacji dziecko-rodzic. 

- Jak odnaleźć się w nowej sytuacji?
- Marzeniem każdego dziecka jest pełna, szczęśliwa rodzina, ale życie nie zawsze układa się tak, jak zaplanowaliśmy i nie na wszystko mamy wpływ. Zaakceptowanie nowej sytuacji jest niezwykle trudne, bo my jej nie chcieliśmy. Ważne jest, aby pozwolić sobie na odczuwanie emocji. Na pewno nie należy ich blokować ani się ich wstydzić, ponieważ ich siła wtedy rośnie i utrudnia cieszenie się zwykłym życiem, codziennością. Ból mija wtedy, gdy pozwalamy sobie odczuwać wszystkie emocje, mamy wsparcie w innych dorosłych osobach, a rodzice nadal pokazują nam, że jesteśmy dla nich ważni, mimo że mieszkają już oddzielnie.

- Jak sobie radzić, gdy czujemy złość na rodziców?
- Każda zmiana jest stresem i wymaga czasu, by się do niej przyzwyczaić. Szczególnie ważne jest, aby mówić rodzicom wprost, co myślimy o zmianach, czego potrzebujemy od mamy i taty, będąc w nowej sytuacji. Złość jest naturalną emocją i nie bójmy się jej nazwać, np. „Mamo, tato, jestem wściekła/-ły z powodu waszego rozstania”. Już samo nazwanie głośno emocji powoduje, że ich natężenie spada. Niekiedy zdarza się, że rodzice mają problem, by utrzymać ze sobą dobre relacje i próbują za pomocą dzieci rozwiązywać różnego rodzaju problemy, załatwiać sprawy. Gdy rodzic próbuje przeciągnąć dziecko na swoją stronę, mamy prawo nie wyrazić na to zgody. Dziecko nie jest „łącznikiem” ani „pocztą” rodziców. Zawsze, gdy ktokolwiek mówi źle o twojej rodzinie lub rodzicu, możesz powiedzieć, że kochasz swoją rodzinę/mamę/tatę i nie będziesz tego słuchać. Nie bój się mówić "nie", gdy ktoś wokół ciebie próbuje przekroczyć twoje granice i przeciągnąć cię na swoją stronę. Pamiętaj, rozwód to wspólna decyzja rodziców, a ty nie masz z nią nic wspólnego.

- Czy emocje związane z rozpadem rodziny z czasem słabną?
- Na początku, gdy dziecko dowiaduje się, że rodzice się rozwodzą, nie dowierza, że to się dzieje. Niektórzy opisują rozwód rodziców jako trudny okres, pełen chaosu i niewiadomych. Typowe jest odczuwanie mieszanki uczuć: złości, smutku, rozczarowania, nienawiści, poczucia niesprawiedliwości, a nawet ulgi, gdy rodzice wcześniej bardzo się kłócili. Po pewnym czasie, najczęściej z pomocą psychologa, natężenie emocji spada i powoli zaczynamy przyzwyczajać się do nowej sytuacji.

- Czy zawsze potrzebny jest psycholog czy też wystarczy się zwierzyć kolegom, babci, cioci?
- Bardzo trudno samemu radzić sobie z emocjami. W wielu sytuacjach najczęściej się nimi dzielimy, np. z rodzicami. Ale jak to zrobić, gdy to właśnie oni są w środku konfliktu i są zaangażowani we własne emocje, a niekoniecznie nasze? Wtedy sięgnijmy po pomoc kogoś bliskiego (cioci, nauczyciela, przyjaciół) lub specjalisty - psychologa, psychoterapeuty. Poprośmy rodziców o to, by zapisali nas na wizytę do profesjonalisty, który będzie zajmował się tylko nami. Rozmowa jest pomocna w uporaniu się z trudnościami, pomaga lepiej zrozumieć, co dzieje się z nami i rodziną. Pamiętaj, że u psychologa obowiązuje tajemnica zawodowa, jest on osobą, której można zaufać, która nie zdradzi naszych sekretów.

- Czy osoba z rozbitej rodziny ma gorszy start w dorosłość, może mieć w przyszłości kłopoty z nawiązywaniem relacji, z utrzymaniem związków?
- Nie można powiedzieć, że rozwód to gorszy start w dorosłość, ale zdarzenie, które znacznie wpływa na myślenie o życiu i wzmaga odczuwanie smutku i złości. Rozwód to ogromny stres dla dziecka i może wpłynąć na zmianę jego zachowania. Spadek nastroju może spowodować trudności w nauce, niższe oceny, odsunięcie się od rówieśników. Osoba będąca w takiej sytuacji musi mieć czas i przestrzeń na smutek. Cenne jest także wsparcie kogoś dorosłego, kto porozmawia z nami w trudnych chwilach. Ponieważ rodzice są „zamieszani” w emocje rozwodowe, nie są w stanie tak dobrze rozumieć wtedy dzieci, dlatego niekiedy potrzebna jest pomoc psychoterapeuty, który jest obiektywny wobec wszystkich - rodziców i dziecka, a przede wszystkim jest dla dziecka. To, że rodzice się rozwiedli nie oznacza, że nasze związki w przyszłości będą zagrożone. Każdą relację trzeba pielęgnować i dbać o nią, by ją utrzymać.

Rozmawiała aus

Poszkole.pl na Facebooku! Dołącz teraz i bądź z nami na bieżąco!