Rozrywka
W Teatrze Małego Widza nie ma dwóch takich samych spektakli

O wyjątkowej inicjatywie w Warszawie dla dzieci i nie tylko porozmawialiśmy z Weroniką Lipińską. Dlaczego warto pójść na jeden ze spektakli Teatru Małego Widza? Jak wyglądają tego typu przedstawienia?

- Skąd pomysł na zrealizowanie idei Teatru dla małego widza? 
- Pomysł narodził się w głowie Agnieszki Czekierdy - założycielki, dyrektor artystycznej i reżysera Teatru Małego Widza, już ponad 8 lat temu. Jej doświadczenie aktorskie i reżyserskie przed założeniem Teatru Małego Widza związane było z teatrem dla dorosłych, lecz zawsze brała udział w projektach kierowanych do dzieci i sprawiało jej to ogromną przyjemność. Pewnego dnia natknęła się na tekst na temat tworzenia dla najmłodszych dzieci oraz działalności włoskiego Teatru La Baracca. Postanowiła odwiedzić festiwal teatralny dla najnajmłodszych widzów „Visioni di Futuro - Visioni di Teatro” w Bolonii, organizowany właśnie przez ten teatr, który do dziś jest stawiany jako wzór działań realizowanych dla dzieci. Wizyta na tym festiwalu oraz wszystko, co zobaczyła na własne oczy, zachwyciło ją na tyle, że postanowiła przygotować swój pierwszy spektakl dla najnajów. Przedstawienie „Rozplatanie tęczy” powstało w żłobku, gdzie Agnieszka Czekierda poznała swojego wymagającego widza. Nigdy wcześniej nie pracowała z tak małymi dziećmi, więc poznanie tego fascynującego świata, świata maluchów, wydało jej się najważniejsze. Zaczęła odwiedzać żłobek na kilka godzin dziennie, skupiała się na poznaniu świata dzieci, ich rytmu dnia, zabawie z nimi oraz sposobie, w jaki się komunikują. To dzieci pokazały jej drogę i język teatru, który jest dla nich interesujący.

- Z Waszego opisu wynika, że przedstawienia są bardzo dynamiczne, a dzieci angażują się w nie bezpośrednio. Czy w związku z tym zdarzają się sytuacje zaskakujące, niespodziewane?
- Nasi artyści muszą posiadać naturalną umiejętność improwizacji. Można powiedzieć, że w Teatrze Małego Widza nie ma dwóch takich samych spektakli. Tu wszystko zależy od widzów, którzy są najważniejszą częścią przedstawień. Mały widz jest absolutnie wyjątkowym i szczerym odbiorcą. Uwielbiamy wszelkiego rodzaju komentarze dzieci w trakcie spektakli, niektóre potrafią rozbawić artystów na scenie i nie sposób nie zareagować. Przed naszą publicznością nie można po prostu odegrać wyreżyserowanej roli. Artyści muszą być sobą, i przede wszystkim, muszą sami świetnie się bawić, tym co robią. Tylko wtedy mali widzowie wierzą na 100% w to, co widzą na scenie. To specyficzny teatr, w którym nigdy nie gasną do końca światła, w którym nie ma wyraźnego podziału na scenę i widownię, w którym mali widzowie mogą komentować, gaworzyć, wiercić się i kręcić, a sama akcja spektakli jest pretekstem do wspólnej zabawy. Niektóre ze spektakli mają określoną fabułę, po której następuje czas zabawy na scenie, inne od początku włączają dzieci do aktywnego uczestnictwa, np. nasze koncerty, podczas których dzieci dostają różne małe instrumenty i grają razem z muzykami. Staramy się, aby nasz repertuar był bardzo różnorodny i aby każdy rodzic znalazł coś odpowiedniego dla swojego dziecka.

- Jak aktorzy oceniają pracę z dziećmi? Czy takie przedstawienia są dla nich trudniejsze czy łatwiejsze niż w tradycyjnym teatrze?
- Tworzenie i granie spektakli dla dzieci, tak małych dzieci, jest o wiele trudniejsze niż granie dla dorosłych. Tu od razu artysta spotyka się ze szczerym komunikatem - albo coś się podoba małemu widzowi, albo nie. Do realizacji projektów w Teatrze Małego Widza Agnieszka Czekierda zaprasza wiele bardzo utalentowanych osób, ale podstawowym kryterium jakim się kierujmy przy ich wyborze, to radość ze współpracy z tak małymi dziećmi. Bez szczerego entuzjazmu, ciekawości i fascynacji dziecięcym światem spektakle dla tak małych widzów nie miałyby szans powodzenia. Aktualnie z teatrem współpracują aktorzy, muzycy i tancerze, których bardzo cenimy za wrażliwość i pozytywną energię.

- Kto częściej przychodzi z dziećmi - matki czy ojcowie? A może są to całe rodziny?
- Weekendy w naszym teatrze zarezerwowane są dla rodzin z dziećmi. Cieszymy się ogromnie, że czas spędzony w teatrze zostaje coraz częściej wykorzystywany przez całe rodziny jako alternatywa dla wspólnie spędzonych chwil. Czasem zdarza się, że z jednym małym rocznym widzem, który po raz pierwszy został przyprowadzony do naszego teatru, przyjeżdża cała rodzina - rodzice, dziadkowie, ciocia, wujek i rodzeństwo. Miło jest mieć świadomość, że nasze działania są tak ważnym elementem w życiu całej rodziny, a wprowadzanie najmłodszych jej członków do świata teatru jest celebrowana przez wszystkich pozostałych. Niektórzy mali widzowie oglądają te same spektakle raz z mamą, raz z tatą, a jeszcze innym razem z dziadkami. W tygodniu natomiast gramy spektakle dla grup zorganizowanych, wtedy odwiedzają nas żłobki i przedszkola z całej Warszawy, ale również z poza niej. W ostatnim czasie dołączyliśmy do repertuaru również spektakle poranne w dni powszednie dla widzów indywidualnych, jest to np. koncert dla maluszków od 8 do 18 miesiąca życia „Ocean Snów” - na te koncerty głównie przychodzą mamy, które zostają z dzieckiem w domu. Jest to dla nich wspaniała okazja do spotkania się z innymi mamami, integracji, rozmowy i nawiązania nowych znajomości.

- Jakie plusy wnosi tego rodzaju teatr dla prawidłowego rozwoju dziecka? 
- Wierzymy w teatr, który pobudza dziecięcą wyobraźnię i który traktuje dzieci jak równorzędnych partnerów, w którym docenia się ich inteligencję, zdolność do samodzielnego myślenia i analizowania, ich naturalną wrażliwość i otwartość na odbieranie różnorodnych bodźców. Tworząc spektakle teatralne poszukujemy prawdy, autentyczności i szczerości przekazu, bez przebieranek, „udawanek” i infantylizmów. Mamy świadomość, jak wielka spoczywa na nas odpowiedzialność, bo jest to odpowiedzialność za kształtowanie wrażliwości estetycznej przyszłych dorosłych odbiorców sztuki. Jak podkreśla Agnieszka Czekierda - wrażliwość, empatia, inteligencja emocjonalna i kompetencje społeczne w dużej mierze kształtują się przez kontakt ze sztuką, przez doświadczanie sztuki i podejmowanie twórczych działań. Właśnie po to dorosłym i dzieciom teatr, żeby kształtować wrażliwość, żeby uczyć empatii, żeby otwierać, budować i umacniać poczucie własnej wartości, żeby ćwiczyć odwagę formułowania i wyrażania własnych opinii, żeby zachęcać do ekspresji i żeby widzieć więcej, dalej, lepiej.

- Które ze spektakli cieszą się największą popularnością i dlaczego? 
- Od 8 lat gramy nieustanie spektakl „Rozplatanie Tęczy”, który cieszy się ogromną popularnością. Zawsze proponujemy ten spektakl tym, którzy chcą rozpocząć ze swoim dzieckiem przygodę z teatrem. Jest to spektakl, który idealnie wprowadza maluchy do naszego teatralnego świata. Nasze produkcje to zwykle synteza wielu sztuk, to spektaklo-koncerty, instalacje i performensy, w których bawimy się abstrakcją, eksperymentujemy bez końca, znajdujemy magię tam, gdzie na pierwszy rzut oka jej nie ma. Odważnie operujemy umownością, dzięki której możemy pokazać dzieciom najpiękniejszy możliwy świat, świat ich własnej WYOBRAŹNI. I taki właśnie jest „Sensoryczny Labirynt Muzyczny”. Popularność tego projektu przerosła nasze najśmielsze oczekiwania. Mieliśmy zagrać 80 spektakli, zagraliśmy ponad 1300, a w tym roku planowanych jest kolejnych 500 wędrówek. To wszystko pokazało nam jak ogromne jest zapotrzebowanie na tego rodzaju projekty artystyczne, że sprawiają one radość nie tylko maluchom, ale także tym już całkiem dorosłym widzom. Ogromnie się cieszymy, że nasze działania zyskały taką popularność wśród publiczności. Tylko w zeszłym roku zagraliśmy ponad 1340 spektakli dla ponad 40 tysięcy widzów.

- Jakie projekty planują Państwo na kolejne tygodnie i miesiące? Na co chcieliby Państwo zaprosić małych widzów w tym roku?
- Przed nami kolejne wyzwania. W tym roku oprócz stałej repertuarowej działalności, będziemy realizować kolejne projekty, w tym m.in. czwartą edycję Międzynarodowego Festiwalu Teatru dla NAJmłodszych TAKE PART IN ART współfinansowanego przez m.st. Warszawa - od września do grudnia dla warszawskiej publiczności zagrają najciekawsze teatry i grupy teatralne z Europy i ze świata. Podczas tego festiwalu będziemy również grać bezpłatne spektakle dla stołecznych żłobków i przedszkoli oraz organizować kolejną edycję warsztatów dla nauczycieli Laboratorium Teatru. Dodatkowo nadal będziemy poszerzać swoją nieodpłatną działalność na rzecz dzieci ze środowisk mających utrudniony dostęp do kultury, poprzez realizację projektu NIE WYKLUCZAM. Ponownie odwiedzimy ze spektaklami ponad 70 warszawskich żłobków w ramach projektu TMW w TERENIE, który realizujemy wspólnie z Zespołem Żłobków m.st. Warszawy. Oprócz kontynuacji kolejnej edycji projektu „Sensoryczny Labirynt Muzyczny”, największym wyzwaniem, ale również najbardziej wyczekującym przez nas wszystkich w teatrze wydarzeniem, jest tegoroczna premiera spektaklu KOSMOS. Rozpoczynamy interdyscyplinarny projekt artystyczny dla rodzin z dziećmi w wieku 1-5 lat dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Funduszy Promocji Kultury, w którym będzie można odkrywać wszystkimi zmysłami niezbadane dotychczas kosmiczne przestrzenie. Lot na Marsa, taniec w księżycowym kraterze, a nawet spotkanie z czarnymi dziurami - takich niecodziennych wrażeń będziemy mogli doświadczyć już niedługo na dodatkowej scenie Teatru Małego Widza przy ul. Bednarskiej 9, gdzie wspólnie z Dzielnicą Śródmieście m.st. Warszawy będziemy realizować ten projekt, zarówno dla widzów indywidualnych, jak i dla grup zorganizowanych. Do współpracy zaprosiliśmy najlepszych projektantów sztuki użytkowej - Tomka i Gosię Rygalików ze Studia Rygalik. Premiera zaplanowana jest na 18 maja. Przed nami rok wyzwań, nowych projektów, tworzenia i zdobywania nowych doświadczeń, ale również rok pełen dziecięcego szczerego uśmiechu i radości.

Poszkole.pl na Facebooku! Dołącz teraz i bądź z nami na bieżąco!